18-04-2024 | Kröller-Müller Museum: Guido Geelen en Hetty Huisman in het Kröller-Müller Museum

Guido Geelen

Van 27 april tot en met 1 september 2024 toont het Kröller-Müller Museum werken van Guido Geelen (Thorn, 1961). De werken laten zien hoe de kunstenaar eind jaren negentig de tradities in de keramiek doorbreekt. Geelen verankert in die jaren als een van de eerste kunstenaars keramiek stevig in de beeldende kunst.

Museumcollectie

Het museum koopt begin jaren negentig twee werken van Geelen aan. Zonder titel (SPH 89) is een monumentale stapeling van monochroom grijze ballen en ‘diabolo’s’. Zonder titel (N.G.I.1991, R&S93602 en 8B.C.) is een wand van golvende kleiplaten vol met glanzende glazuurdruppels, zwartwit aan de ene zijde, verleidelijk kleurig aan de andere.

Keramiek

Keramiek wordt eind jaren tachtig nog beschouwd als materiaal voor gebruiks- en siervoorwerpen als bloempotten, schalen en vazen. Binnen het eeuwenoude ambacht van pottenbakkers speelt vernieuwing nauwelijks een rol. In de beeldende kunst gebruikt vrijwel niemand het weerbarstige, broze en breekbare materiaal. Beeldhouwers wenden het hoogstens aan voor het maken van ruimtelijke schetsen en voorstudies voor hun sculpturen.

Moderne kunst

Zijn werkwijze raakt aan minimal artists als Carl Andre en Donald Judd. Zijn grootschalige beelden in de Kröller-Müllercollectie bestaan uit serieel geordende of ritmisch gestapelde losse elementen. Volume, ruimtewerking en verdeling van massa staan hier centraal. De groene, bruine, grijze en roze druipers van Zonder titel lijken een verwijzing naar de schilderijen van de abstract-expressionistisch schilder Jackson Pollock. Ook speelt Geelen met het onderscheid tussen kunst en vormgeving door vazen te maken die het midden houden tussen gebruiksvoorwerp en autonoom kunstwerk.

Meer keramiek uit de eigen collectie

In bijna dezelfde periode, van 27 april tot en met 8 september 2024, toont het Kröller-Müller werk van Hetty Huisman (Zaandam, 1941 - Amsterdam, 2017). Aanleiding is de recente verwerving van haar sleutelwerk Baselines (1974). Huisman gaat een conceptueel, haast scheikundig experiment aan met keramiek. In deze tentoonstelling zijn tekeningen, fotografie en video-installaties te zien.

Hetty Huisman. Baselines

Begin 2024 verwierf het Kröller-Müller Museum het werk Baselines (1974) van kunstenaar Hetty Huisman (Zaandam, 1941 - Amsterdam, 2017). Het vormt een belangrijke aanvulling op de andere werken van Huisman in de collectie van het museum. De serie bladen laat de kern van Huismans kunstpraktijk zien, waarin ze met het medium keramiek experimenteert. Huisman gaat op een ongebruikelijke manier om met keramiek. Ze werkt niet alleen met het materiaal zelf, maar past het ook op een conceptuele manier toe in tekeningen, fotografie en video-installaties. De tentoonstelling met alle werken van Huisman uit de museumcollectie is te zien van 27 april tot en met 8 september 2024.

CeragenetiCs

Na haar opleiding op de kunstacademie studeert Huisman in het begin van de jaren zestig aan de Staatliche Ingenieurs- und Werkschule für Keramik in het Duitse Höhr-Grenzhausen. Hier doet ze technisch onderzoek naar keramische chemische processen en vuurvaste materialen. Ze richt zich op de verbranding van aarde: het droog en hard bakken van natte klei. In 1966 reist zij naar de Amerikaanse Westkust. Zij ontmoet hier gelijkgestemde kunstenaars die het beperkte beeld van keramiek als gebruiksvoorwerp aan de kaak stellen. In 1968 voegt Huisman ‘CeragenetiCs’ toe aan haar naam: een combinatie van ‘Ceramics’, het Engelse woord voor keramiek, en ‘genetica’, om haar innige relatie met keramiek te markeren.

Ontleden en scheikundige experimenten

Huisman gaat een conceptueel, haast scheikundig experiment aan met keramiek. Ze breekt het af, ontleedt het en haalt het uit elkaar om met de gevonden basiselementen weer nieuw werk te maken. Deze analytische benadering kenmerkt Baselines. Ze ontleedt de basismaterialen ervan – grafiet, lood, aluminium en keramiek – en verwerkt deze tot vier series van zes bladen. In een andere serie, Graph and Graphite – No. 4 (1975), noteert Huisman stapsgewijs het effect van steeds hogere oventemperaturen op het bakken van klei.

Rounding the Square

In haar carrière is Huisman steeds op zoek naar nieuwe ontwikkelingen en materialen. In 1989 filmt zij drie maanden lang dagelijks één uur de ondergaande zon in Zuid-Frankrijk. In dit videowerk, Rounding the Square, verschroeit het invallende zonlicht geleidelijk het gevoelige filmmateriaal in de camera. Huisman legt zo niet alleen het landschap vast, maar ook het chemische proces dat het filmrolletje vernietigt. Te zien zijn ongekende landschappen met dubbele zonnen, zwarte gaten en buitenaardse kleuren. Huisman projecteert het videowerk op een blad dat ze geheel heeft gevuld met grafiet. Dit materiaal geeft een specifieke textuur en glans aan het papier, het reflecteert licht en beïnvloedt de projectie.